به اعتقاد روانشناسان اشخاص موفق كساني هستند كه حقيقتا خود خودشانند و باطناً آزادند و وارسته . واشخاص ناموفق و شكست خورده كساني هستند كه حقيقتاً منكر خويشتن خويش هستند و شادي و نيروي حاصله از درستكاري و صداقت نسبت به خود را نپذيرفته اند .
حال براي آنكه از احساس عزت نفس پايين كه مانع از موفقيت در زندگي است رهايي يابيد و تحولي بزرگ در زندگي خويش ايجاد كنيد و از عزت نفس بالايي برخورددار گرديد ، به بيان روشهايي براي افزايش عزت نفس در سه مرحله مي پردازيم :
مرحله اول - عدم ارزيابي خود با ديگران:
هرگز خود را با ديگران ارزيابي نكنيد چرا كه هر چقدر هم شما بخواهيد ارزيابي شما منطقي نيست .
اصول عدم ارزيابي خود با ديگران
ارزيابي منطقي از خود :
به دلايل زيرنمي توانيم ارزيابي منطقي ازخودمان بكنيم :
- ما نمي توانيم خود يا افراد ديگر را با يك مشخصه به طور منطقي مورد قضاوت قرار دهيم.
- در خيلي از مواقع انتقادها بر اساس تعصبات است .
- خصوصيات انساني بي همتا و تقريباً بي انتهاست .
- ميزان دقيقي براي اينكه چه كسي خوب و يا بد است , وجود ندارد و كسي نمي تواند ادعا كند كه مي تواندخصوصيات خوب ويا بد را به طور كامل تشخيص دهد.
احساس ضعف وكاستي هاي بشر:
واقعيت آن است كه ما انسانها داراي ضعف هايي هستيم . به همين دليل به سادگي نمي توانيم آنچه را كه دوست داريم ، انجام دهيم .مثلاً تعدادي از ما قوي هستيم، عده اي آشپز ماهري هستيم و… به هرحال اكثريت افراد نمي توانند در بيش از يك يا دو كار برجستگي و تبحر بسيار بالايي پيدا كنند .احساس شما در دستيابي به اهدافتان بسيار مهم است . بنابراين با اندكي تغيير احساس و نوعي ديگر مسئله را بررسي كردن ، متوجه تغيير در افكار خويش و به دنبال آن در رفتار خود خواهيد شد. و به اهداف منطقي خود خواهيد رسيد .
بي اطلاعي :
فقدان اطلاعات كافي نيز مي تواند عامل موثر براي موفقيت پايين باشد.اگر مي خواهيد خود را براي اشتباهات ببخشيد،بي اطلاعي دليل كاملاً قانع كننده اي است. به هر صورت ، سرزنش خود، عملي كاملاً مسخره است . البته اگر مايليد كه خود را سرزنش كنيد و اين كار را درست مي دانيد ، خوب بكنيد . اما به نظر روانشناسان هرگز براي بد انجام دادن كاري كه هيچگاه بهتر انجام دادنش را ياد نگرفته ايد. بي ارزش تصور كردن خودتان معنايي نداردوقابل تصور نيست.
آشفتگي :
آشفتگي خاطر و وضعيت زندگي خيلي از مواقع مانع از موفقيت مي شود. اصولاَ وقتي افراد بيشتر از خودشان متنفر مي شوند ، خطاهاي بيشتري را انجام مي دهند . چون نسبت به خود احساس بدي دارند و مي خواهند خود را بيشتر تنبيه نمايند، لذا اعمال غلط ديگري رانيزمرتكب ميشوند.
اصولاً وقتي ما عصباني ، افسرده ، ترسيدهايم و ياحسدورزي مي كنيم،به سادگي نمي توانيم آدمي با كفايت و با عملكردي مناسب باشيم پس بهتر است موقع مشكلات ، در رفع آن بكوشيم ، و با احساس گناه ناراحتي و اعمال خود تخريبي ديگر ، خودمان را در مشكلات بيشتري غوطه ور نسازيم
خودتان را بپذيريد:
خود پذيري بهترين راه حل است . بهترين كاري كه مي توانيد براي صفات خوب و بد خود انجام دهيد ، اين است كه اگر ميتوانيد آنها را تغيير دهيد و يا اينكه درحال حاضر و يا براي هميشه آنها را بپذيريد . پس بهتر است از حالا خود و ديگران را همانطور كه هستند بپذيريد و هيچ گاه از خود و ديگران متنفر نباشيد وعشق ورزي تان هم نسبت به خودتان و ديگران متعادل باشد.
مرحله دوم - اعتماد داشتن
تا مي توانيد اعتماد رفتارتان را در زمينه هاي مختلف مثل اعتماد دوستي ، اعتماد كاري ، اعتماد فرهنگي و… بالا برده و افزايش دهيد براي اين امر لازم است كه اصول انضباط رفتاري را نيز رعايت كنيد كه اين اصول عبارتنداز:
1- كار را به تأخير نيندازيد :
سعي كنيد به نتايج بلند مدت و دير پا نسبت به منافع كوتاه مدت توجه بيشتري نمائيد . اگر هميشه مسّرت و خوشي فوري را بر لذّت به تأخير افتاده ، مقدم داريد ، احتمال اينكه در پايان فردي مفلوك و بيچاره باشيد .زياد است اين اصل از انضباط رفتاري از همه اصول ديگر مهمتر است و رعايت آن مي تواند انجام بقيه اصول را آسانتر كند.
2- صبر داشته باشيد و استمرار در كارها را پيشه كنيد:
انجام و استمرار كارها براي مدت طولاني دومين تكنيك اساسي به سوي موفقيت است ريشه اين مشكل بي صبري و ناشكيبايي است . يادگيري هر مهارتي ، مدت زمان زيادي را مي طلبد و بايد براي هر كاري كه انجام مي دهيد به اندازه اي كه نيازدارد ، زمان بگذاريد.
3- گامهاي كوچك و استوار امروز ، پايه گذار فردائي روشن :
كامل بودن هر كار ، بستگي به اندازه آن كار دارد . معمولاً كارهاي كوچك در زماني كم مطرح و به انجام مي رسند و كارهاي بزرگ در زماني دراز . پس بهتر است كارها را به اندازه هاي مورد نياز تجزيه و كوچك كنيد ، تا از انجام ندادنش پرهيز نمائيد زيرا تدريجي حركت كردن به سوي هدف باعث كاهش تدريجي اضطراب و پريشاني است و آن سبب موفقيت در كارها مي شود.
4- از تجربيات گذشته درس بگيريد:
تجزيه و تحليل و توضيح برخي از اعمال و نتيجه گيري آنها در كنار بررسي دقيق نقاط ضعف و قوت يك رفتار نيز در پيشرفت يك فرد نقش اساسي دارد . و خيلي از مواقع سبب موفقيت مي شود.
5- پاداش و تنبيه :
در قبال كارهاي درست به خود پاداش دهيد و در قبال كارهاي نادرست خود را جريمه كنيد . براي اينكه همان اندازه كه تقدير در انجام درست كار حائز اهميت است ، مواخذه براي انجام نادرست كار نيز مهم است تحقيقات نشان داده كه خود تقديري در قبال كارهاي درست مي تواند رفتار را نيرومند سازد ، گفتار منفي آنرا تضعيف مي كند . و مانع از پيشرفت كارها مي شود.
مرحله سوم- برانگيختن احترام ديگران نسبت به خود:
براي آنكه احترام ديگران را نسبت به خود برانگيزيد ، بايد قاطعيت داشته باشيد . بدون مهارت قاطعيت تقريباً غير ممكن است كه بتوانيد احساسات مطمئن خود پذيري داشته باشيد بنابراين يادگيري مهارت قاطعيت براي شما و هرفرد ديگري ضروري به نظر مي رسد . كه عباتند از :
1- پرهيز از خشم :
اگر مي خواهيد كه در امر قاطعيت پيشرفت نمائيد از عصباني شدن و خشم پرهيز كنيد . چون رفتار توأم با سياست ، تمايل افراد را به تسليم در مقابل شما افزايش مي دهد بالعكس در صورت پرخاشگري و داد و فرياد ، حس كينه توزي را افزايش مي دهيد .
2- پرهيز از احساس گناه :
از احساس گناه و تقصير به شدت بپرهيزيد چون كه در احساس گناه فكر مي كنيد بي ارزش ،پست و افرادي بي خاصيت و دوست نداشتني هستيد ، چون ناشايست عمل كرده ايد . احساس گناه مي تواند سر منشاء بسياري از مشكلات رواني و شخصيتي باشد كه در موارد وخيم تر منجر به خودكشي و افسردگي هاي شديد مي شود بنابراين بهتر است از احساس گناه و تقصير دوري كنيم .
3- پرهيز از دلسوزي زياد:
از دلسوزي و ترحم بي مورد و زياد براي ديگران بپرهيزيد نكته مهمي كه مردم آنرا در نظر نمي گيرند، اين است كه توجه به مردم لطف كردن نسبت به آنان و رفتار خوبي با آنها داشتن كار خوبي است كه همه بر روي آن تاكيد دارند و ديگران را نسبت به اين كار تشويق مي كنند. اما توجه بيش از اندازه و غير معقول مسئله ديگري است كه بايد بررسي شود، و از آن جلوگيري به عمل آورد.
4- نترسيدن از تاييد نشدن:
از تأييد نشدن ترس نداشته باشيد . شايد بدون اغراق بايد گفت كه يكي از بزرگترين ترسهاي رايج در ميان عامه مردم، ترس از تأييد نشدن است همه ما مي خواهيم كه مورد تأييد ديگران قرار بگيريم و آنها ما را بپذيرند ، كه البته امري مطلوب است . اما اينكه فكر كنيد براي تأييد گرفتن از آنها بايد هر كاري كه مي خواهند انجام دهيد و آنگونه كه مي خواهند تفكر و رفتار كنيد فكري نادرست و نقض كامل قاطعيت و استقلال است .
بنابراين با بكار بردن گامهاي ذكر شده مي توانيد از احساس عزت نفس پايين رهايي يابيد . و تحولي بزرگ در زندگي خويش ايجاد كنيد و از عزت نفس بالايي ‹ سلامت رواني › برخوردار گرديد پس با داشتن عزت نفس بالا مي توانيد بر اضطراب و افسردگي و ناراحتي هاي روحي خود غلبه كنيد و به طور كلي داراي شخصيت سالم و موفقي باشيد.
نظرات شما عزیزان:
|